Vele reizen

Voor ik hier op inga wil ik een kort uitstapje maken naar mijn eigen ervaringen in therapieland.

Ik heb hierin vele reizen gemaakt. De eerste twee grote reizen, een twee jaar durende psychoanalyse en een nog langer durende bioenergetische therapie werden ondernomen vanuit de nood dat het me niet lukte om mijn leven op poten te krijgen. Concentratieproblemen, emotionele en relationele wanorde dwongen me tot een zoektocht bij psychische hulpverleners. In mijn studietijd heb ik daarna nog een heel scala aan indrukwekkende kortdurende reizen gemaakt. Mijn innerlijke nood liet zich hierbij verenigen met leerdoelen en begeerde studiepunten. Pesso liet me een fascinerende reis maken naar de regressieve diepten van mijn ziel. Hypnotherapie bood me ongekende vergezichten en gedragstherapeutische benaderingen leidden me naar allerlei op dat moment aantrekkelijk lijkende bestemmingen. Gestalt fascineerde me het meest van allemaal omdat ik niet begreep wat het was. Het raakte wel een snaar van innerlijk weten. Het was een verlossend ontwaken toen deze snaar van buitenaf werd aangeslagen.

Terugblikkend op deze reiservaringen stel ik mezelf de vraag wat me hierbij nu eigenlijk geholpen heeft. Soms vraag ik me ook wel af of het de psychotherapieën zijn geweest die me veranderden. Misschien waren het wel mijn letterlijke reizen in de wereld, de relaties die ik had of de door mij beoefende meditaties die me brachten waar ik nu ben. Hier valt natuurlijk geen definitief antwoord op te geven. Vraag blijft in hoeverre de therapieën mij geholpen hebben en wat hierin het meest heeft bijgedragen. Vanuit mijn huidige standpunt bezien lijken het vaak onopvallende en banale momenten geweest te zijn die me het diepst geraakt hebben. Het zijn niet de spectaculaire sessies met emotionele ontladingen en nieuwe inzichten geweest die me het diepst hebben bewogen.

Ik was en ben voor therapeuten vaak een dankbare cliënt omdat ik gemakkelijk meega in processen die de specifiek therapeutische methoden beogen op te roepen. Ik associeer vrijelijk in een psychoanalyse, schiet in de diepste regressies bij Pesso en blijf ontredderd in mijn impasse bij Gestalt. Zelfs vernieuwde creatieve aanpassingen behoren tot mijn arsenaal als Gestaltcliënt. Deze meegaandheid is tegelijk mijn beperking of 'weerstand'.

Een heel enkele keer trof ik een therapeut die, na een langer durend contact, zich wat onthand ging voelen. Momenten dat ik het onvermogen van de therapeut zag om iets met mij aan te vangen hebben mij op een heel wezenlijk niveau geraakt. Het waren momenten dat methodieken niet meer werkten. Ik zag de therapeut als mens zonder houvast. Dat was het moment dat ik mezelf zag. Het was alsof de coulissen van het therapiespel even bewogen. Er werd geen ‘echtere' wereld achter de coulissen zichtbaar. Die is er niet. Voor een moment werd echter het therapeutisch contact als spel zichtbaar. Diep en met ingrijpende gevolgen werd ik geraakt bij ontmoetingen met mensen die van zichzelf een nuchtere eenvoud en transparantie hebben. Deze ervaringen stonden veelal los van een therapeutische context. Het is op zo'n moment net of op een impliciete en niet therapeutische wijze toestemming binnenkomt om er te mogen zijn. De ervaring heeft zo'n onmetelijk grote impact op me dat bovenstaande beschrijvende woorden er schraal en banaal bij af lijken te steken.